Cách Bày Mâm Ngũ Quả Trên Bàn Thờ Thu Tài Đón Lộc

Trang trí bàn thờ là nét đẹp văn hóa truyền thống của người dân Việt Nam. Khi trang trí bàn thờ, vật phẩm không thể thiếu đó chính là mâm ngũ quả. Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ đẹp đúng chuẩn phong thủy giúp thu hút tài lộc, vận may, sung túc trong gia đình. Đặc biệt trong các dịp lễ, tết, giỗ tổ tiên… mâm ngũ quả trên bàn thờ càng được chăm chút hơn. Trong bài viết hôm nay, Nội Thất Minh Khôi xin chia sẻ cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ thu hút tài lộc mời quý độc giả theo dõi!

NỘI DUNG CHÍNH:

• Ý nghĩa đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ 
• Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ theo vùng miền
• Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ đem lại may mắn và tài lộc
• Cách giữ mâm ngũ quả trên bàn thờ tươi lâu
• Kết luận

Ý nghĩa đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ 

Mâm ngũ quả là gồm năm loại trái cây khác nhau được các gia đình Việt Nam chuẩn bị để trang trí bàn thờ trong những ngày lễ, Tết Nguyên Đán, giỗ tổ tiên… Tên gọi của mỗi loại trái cây trong mâm ngũ quả mang theo những ước nguyện và mong muốn của gia đình trong tương lương. Tùy thuộc vào đặc trưng vùng miền và thời điểm, cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ nghiêng về tính thẩm mỹ hơn hay tính tâm linh hơn.

>>> Xem thêm:  Cách bày bộ đỉnh đồng trên bàn thờ chuẩn phong thủy

Ngũ (五) trong mâm ngũ quả đại diện cho con số năm là biểu tượng của sự may mắn, phát triển và thịnh vượng. Trái cây trong mâm ngũ quả thể hiện sự sung túc và sinh sôi của cuộc sống do chúng là kết quả cuối cùng cho sự lao động chân chính của con người trong việc chăm sóc cây cối. Tên và màu sắc của các loại trái cây mang ý nghĩ tốt đẹp truyền tải lời cầu nguyện và hy vọng của con người trong phong thủy.  Trong sách Chiêm Thư, người ta thường nhìn vào mâm ngũ quả để dự đoán sự thành công hoặc thất bại của mùa màng trong năm,  sau này mâm ngũ quả trở thành biểu tượng của sự cầu mong có một mùa màng bội thu cho người nông dân. Sự chọn lựa của năm loại trái cây cũng phản ánh nguyên tắc ngũ hành và ứng với mệnh của con người. 

Ngoài ra, cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên ngày Tết có nguồn gốc từ đạo Phật và thường gồm năm loại trái cây có màu sắc đa dạng. Theo quan niệm Phật giáo, mỗi màu sắc của các trái cây này tượng trưng cho một trong ngũ thiện căn bản, bao gồm: huệ căn (sự sáng suốt trong tư duy và hành động, niệm căn (khả năng ghi nhớ), định căn (tĩnh tâm), tấn căn ( ý chí kiên trì và sự kiên nhẫn), tín căn (niềm tin).

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ theo vùng miền

Tại mỗi vùng miền ở Việt Nam cũng có những quy tắc và cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên riêng biệt. Truyền thống này được kế thừa và duy trì từ đời này sang đời khác, thể hiện sự đa dạng và sự độc đáo của văn hóa, tập quán tại từng vùng miền trong nước. Dưới đây, Nội Thất Minh Khôi xin hướng dẫn bày mâm ngũ quả theo các vùng miền.

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ Miền Bắc

Ở miền Bắc, người dân thường tuân theo nguyên tắc của Ngũ hành trong văn hóa phương Đông, tất cả vật thể phải hòa hợp với sự cân bằng giữa trời và đất. Do đó, mâm ngũ quả truyền thống ngày Tết ở miền Bắc thường sử dụng 5 màu sắc cơ bản: 

• Màu trắng: Tượng trưng cho yếu tố Kim.
• Màu xanh lục: Tượng trưng cho yếu tố Mộc.
• Màu đen: Tượng trưng cho yếu tố Thuỷ.
• Màu đỏ: Tượng trưng cho yếu tố Hoả.
• Màu nâu: Tượng trưng cho yếu tố Thổ.

Dựa trên màu sắc và ý nghĩa của từng loại trái cây, người miền Bắc dễ dàng lựa chọn các loại quả phù hợp trong cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ, tạo nên một mâm ngũ quả đẹp mắt và hài hòa trưng trong các ngày tết miền Bắc, giỗ gia tiên. Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ truyền thống và phổ biến nhất bắt đầu bằng việc đặt nải chuối ở phần dưới cùng, ở vị trí trung tâm thường đặt một quả bưởi hoặc phật thủ vàng kèm theo đào, hồng và quýt, sau đó bày xung quanh chúng để tạo sự hài hòa và đa dạng trong mâm ngũ quả.Ở miền Bắc, mâm ngũ quả thường bao gồm các loại như chuối, bưởi, đào, hồng và quýt. Trong quy trình bày trí, người ta thường lựa chọn chuối xanh làm phần dưới cùng của mâm, sau đó đặt hồng, quýt, đào xen kẽ vào nhau ở phía trên.

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ Miền Trung

Mảnh đất miền Trung phải đối mặt với khí hậu khắc nghiệt như bão và hạn hán gây ảnh hưởng đến việc trồng trọt, đa dạng loại trái cây tại đây. Do đó, người dân miền Trung không đặt nặng quá nhiều vào việc lựa chọn các loại trái cây phức tạp trong cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ nhưng vẫn đảm bảo sự đầy đủ và lòng thành kính dâng lên tổ tiên. Người miền Trung thường thể hiện lòng thành kính bằng cách đặt những loại trái cây phổ biến và sẵn có trong vườn lên bàn thờ gia tiên. Không nhất thiết phải tạo ra mâm ngũ quả phô trương như các khu vực khác, quan trọng là tấm lòng thành kính và biết ơn dành cho tổ tiên của họ.

Người miền Trung có cách bày trí mâm ngũ quả trên bàn thờ khá đơn giản và tinh tế. Đầu tiên, dứa được đặt ở vị trí cao nhất của mâm tạo điểm nhấn trung tâm. Xung quanh dứa, người ta sắp xếp các loại trái cây khác như xoài, thanh long, táo, nho, và quýt. Cách bày trí mâm ngũ quả trên bàn thờ này đơn giản nhưng vẫn đảm bảo chuẩn phong thủy, thu hút tài lộc.

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ Miền Nam

Người miền Nam được mô tả là có tính cách phóng khoáng và hào sảng. Đối với họ, mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên với những loại trái cây tươi ngon và đắt tiền thường được coi là biểu tượng của sự giàu có và phú quý. Người miền Nam thường có các bày mâm ngũ quả trên bàn thờ là "Cầu – Dừa – Đủ – Xài – Sung" có ý nghĩa "Cầu xin đủ để sử dụng sung túc." Theo nguyên tắc này, mâm ngũ quả thường gồm những loại trái cây đặc trưng bao gồm mãng cầu, dừa, đu đủ, xài (xoài) và sung. Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ này không chỉ tận dụng các loại trái cây phổ biến sẵn có quanh năm mà còn thể hiện sự mong muốn có đủ tài lộc để sử dụng một cách sung túc. Mâm ngũ quả không thể thiếu trong những ngày tết đẹp của người miền Nam.

>>> Xem thêm:  Lập bàn thờ cho người mới mất và chuyển bàn thờ sau 49 ngày

Đặc biệt, theo quan niệm của người miền Nam họ thường tránh việc thờ cúng một số loại trái cây có cách phát âm trong tiếng Việt mang theo ý nghĩa không may mắn. Ví dụ, "chuối" có cách phát âm giống với từ "chúi nhủi" có nghĩa là làm ăn không phát triển lên được. "Lê" trong tiếng Việt có thể có cách phát âm giống với từ "lê lết" ám chỉ sự chậm chạp hoặc dễ thất bại. Cả cam và quýt cũng thường được tránh,vì trong tiếng Việt "quýt" trong câu "quýt làm cam chịu" ám chỉ sự không may mắn bị vu oan. Những quy tắc này phản ánh sự tinh tế và tôn trọng trong việc lựa chọn trái cây để thờ cúng với mong muốn mang lại tài lộc và may mắn cho gia đình.

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ đem lại may mắn và tài lộc

Mâm ngũ quả thường bao gồm 5 loại trái cây khác nhau, trong văn hóa Việt Nam con số 5 tượng trưng cho mong muốn được ngũ phúc lâm môn, bao gồm:

• Phúc: Tượng trưng cho sự giàu có và thịnh vượng.
• Quý: Biểu thị phẩm chất sang trọng và tôn quý.
• Thọ: Đại diện cho sự sống lâu trăm tuổi và trường tồn.
• Khang: Tượng trưng cho sức khỏe mạnh và sức mạnh.
• Ninh: Biểu hiện cuộc sống bình an và hòa thuận.

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ không chỉ là thể hiện tôn trọng đối với tổ tiên và truyền thống tâm linh mà còn thể hiện mong muốn sự sung túc và may mắn trong mọi khía cạnh. Một số loại trái cây mang ý nghĩa tốt đẹp có thể lựa chọn bài trí bàn thờ như:

Bưởi: Bưởi có hình dáng tròn trĩnh và màu xanh tươi sáng, tượng trưng cho sự tươi mới, sung túc, thịnh vượng và tài lộc trong văn hóa Việt Nam. Trong tiếng Hán, từ "bưởi" có cách phát âm giống với từ "con trai." Do đó, người ta thường chọn bưởi làm một trong các loại trái cây trên bàn thờ gia tiên để cầu mong sự thịnh vượng và tài lộc cho con cái.

Lựu: Lựu là có màu đỏ rực rỡ và hình dáng đầy đặn được ưa chuộng để cúng bàn thờ. Màu đỏ đã luôn gắn liền với sự may mắn trong văn hóa Á Đông nói chung và Việt Nam nói riêng. Sắc đỏ của lựu mang đến cho gia chủ vượng khí mạnh mẽ, phồn thịnh thịnh vượng và tài lộc sung túc, thể hiện sự hy vọng và tâm hồn lạc quan.

Xoài: Xoài được coi là một biểu tượng của sự thịnh vượng và tài lộc trong văn hóa Việt Nam. Đặt trái xoài lên bàn thờ gia tiên thể hiện mong muốn của gia đình cho một cuộc sống giàu có và phát triển, tôn vinh công lao của tổ tiên.

Cam, quýt: Trái cam có màu sắc tươi sáng và hương thơm đặc trưng, tượng trưng cho sự tươi mới và sự tinh khiết trong văn hóa Việt Nam. Quả cam có nhiều múi, tượng trưng cho sự hòa hợp và thống nhất trong gia đình.

Nho: Trái nho thường được sắp xếp thành các chùm, tượng trưng cho sự hòa hợp và thống nhất trong gia đình. 

Chuối: Theo phong thủy, trái chuối thường được xem là biểu tượng của sự "thu hút" và có khả năng thu hút tài lộc và may mắn vào cuộc sống. Chính vì lý do này, trái chuối thường được sử dụng trong việc cúng bàn thờ tổ tiên để thu hút tiền tài và sự thịnh vượng.

Đào: Theo quan điểm phong thủy, việc kết hợp quả đào với tượng Phúc - Lộc - Thọ được xem như một biểu tượng mang đến những điều tốt lành cho gia chủ. Kết hợp này thường được hiểu như một sự trường thọ, may mắn và tài lộc trong cuộc sống.

Táo: Trong tiếng Trung Quốc, từ "táo" có cách phát âm gần giống với chữ "hòa bình." Vì vậy, quả táo thường được coi là biểu tượng của sự an yên và hòa hợp trong gia đình. Ngoài ra, nó mang ý nghĩa tích cực về tình yêu, may mắn và điều tốt lành.

Dưa: Người xưa thường tin rằng màu sắc của quả dưa hấu trong ngày Tết thể hiện sự hưng thịnh và tài lộc của gia đình trong năm mới. Quả dưa hấu được coi là một loại quẻ bói đầu năm quan trọng cho mọi nhà, dự đoán và mong muốn một năm mới đầy may mắn và thịnh vượng.

Dứa: Theo quan niệm phong thủy, quả dứa thường được coi là biểu tượng của sự may mắn và giàu có. Với mùi thơm dịu nhẹ và vị ngọt thanh, quả dứa thường được sử dụng làm trái cây trên bàn thờ gia tiên, tượng trưng cho sự thịnh vượng, tài lộc, và cảnh gia đình phát đạt và hạnh phúc.

Đu đủ: Quả đu đủ, đúng với tên gọi của nó, thể hiện mong muốn của người Việt Nam về sự đầy đủ và thịnh vượng trong cuộc sống. Điều này không chỉ ám chỉ sự thịnh vượng trong khía cạnh kinh tế mà còn trong tình cảm và tất cả các khía cạnh của cuộc sống.

Mãng cầu: Trong tâm linh và đời sống văn hóa của người Việt Nam, quả mãng cầu mang theo ý nghĩa của sự may mắn và tài lộc. Người ta cầu chúc để mọi việc diễn ra thuận lợi như ý, kinh doanh suôn sẻ, và sức khỏe dồi dào.

>>> Xem thêm:  Trang trí bàn thờ đám tang chuẩn phong thủy, tránh phạm đại kỵ

Ngoài cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ từ những loại trái cây trên, gia chủ có thể cân nhắc bổ sung thêm các loại quả khác vào cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ dựa theo truyền thống gia đình, tập tục địa phương. Mâm ngũ quả truyền thống không chỉ thu hút tài lộc mà còn thể hiện sự duy trì văn hóa từ đời này sang đời khác.

Cách giữ mâm ngũ quả trên bàn thờ tươi lâu

Một điều quan trọng trong cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ chính là gia chủ cần phải bảo quản trái cây thật tốt để duy trì sự tươi mới và tính thẩm mỹ. Khi trang trí bàn thờ mâm ngũ quả gia chủ nên chú ý những điều sau để trái cây tươi lâu hơn:

Chọn quả tươi ngon: Quả phải tươi ngon, không bị dập hoặc xây xát. Bạn có thể kiểm tra kỹ bằng cách cầm vào cuống và ngửi. Nếu cuống có mùi thơm và tinh dầu, điều đó nghĩa là quả đó tươi, không chứa chất bảo quản. Ngoài ra, quả phải cầm chắc tay và chín đều. Tránh chọn những quả còn xanh, nắn mềm tay, vì chúng có thể là những quả non được thu hoạch sớm.

Rửa sạch trái cây: Việc rửa trái cây đúng cách có thể ảnh hưởng đến thời gian bảo quản của chúng. Khi rửa, hãy cầm trái cây nhẹ nhàng và đảm bảo rửa đều bề mặt của quả. Sau đó, bạn có thể ngâm quả đã rửa trong dung dịch nước muối pha loãng trong khoảng 5 phút. Tuyệt đối không nên ngâm quả quá lâu vì điều này có thể khiến trái cây dễ bị biến chất.

Bài trí lên mâm cẩn thận: Khi bày quả lên mâm nên phân loại chúng ra và không nên xếp chồng lên nhau, vì việc xếp chồng có thể khiến quả bị dập. Đồng thời, tách riêng những quả đã chín và quả chưa chín ra, vì khi để chung quả chín có thể sản sinh ra nhiều etilen, khí etilen này có thể kích thích quá trình chín của những quả còn lại làm cho quả xanh chín nhanh hơn bình thường.

Cách đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ: Vị trí mâm ngũ quả không nên tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, vì ánh nắng có thể làm trái cây nhanh hỏng và mất màu. Ngoài ra không nên đặt bát hương trước hay sau mâm ngũ quả vì vị này mất tính thẩm mỹ và gây khó khăn khi thắp hương. Nên đặt mâm ngũ quả bên cạnh bát nhang cách 5-10 cm.

Kiểm tra thường xuyên: Kiểm tra và thay đổi quả cây trên mâm thường xuyên để tránh sự hỏng hóc của một số quả ảnh hưởng đến những quả khác.

Hạn chế sử dụng chất bảo quản: Nên tránh sử dụng các chất bảo quản hoặc hóa chất để kéo dài độ tươi của trái cây, bởi vì điều này có thể ảnh hưởng đến tính chất tâm linh của mâm ngũ quả.

Ngoài cách đặt mâm ngũ quả trên bàn thờ, gia chủ nên thêm các phụ kiện trang trí bàn thờ khác trong mâm cỗ thờ cúng để tạo nên không gian linh thiêng và trang trọng.

Kết luận

Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ thể hiện đặc trưng văn hóa của từng vùng miền và giúp bày tỏ sự mong muốn những điều tốt đẹp cho tương lai của người dân Việt Nam. Trong bài viết “Cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ thu hút tài lộc”, Nội Thất Minh Khôi hy vọng giúp quý độc giả bổ sung kiến thức về cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ chuẩn phong thủy. Chúc quý khách và gia đình có cuộc sống bình an, sung túc và thăng tiến.
 

CEO Minh Khôi

Nguyễn Minh Khôi – CEO và kiến trúc sư tại Nội thất Minh Khôi.

Tôi đã có hơn 20 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực nội thất. Tôi rất hân hạnh chia sẻ những kiến thức hữu ích mà tôi đã đúc kết được trong quá trình làm việc, mong muốn mang đến cho Anh/Chị những thông tin, tips và kinh nghiệm thiết kế và thi công nội thất mà tôi đã trải qua. Hy vọng rằng, những chia sẻ này sẽ giúp ích cho Anh/Chị trong quá trình kiến tạo không gian sống cho ngôi nhà của mình.